Czy dorosły człowiek może żądać ustalenia ojcostwa i alimentów?

Żądanie ustalenia ojcostwa 

Człowiek podający się za dziecko wymienionego mężczyzny ma 40 lat. Upływ przewidzianego w art. 73 § 1 K.r.o. terminu nie powoduje jeszcze, że matka, dziecko lub nawet ojciec nie może żądać sądowego ustalenia ojcostwa. Sądowego ustalenia ojcostwa może żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka. Jednakże matka ani domniemany ojciec nie mogą wystąpić z takim żądaniem po śmierci dziecka lub po osiągnięciu przez nie pełnoletności. Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Domniemany ojciec dziecka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko dziecku i matce, a gdy matka nie żyje – przeciwko dziecku.

Domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka.

Czy prokurator może wystąpić z żądaniem ustalenia ojcostwa?

Zasadnym jest jednak wskazanie, iż z powództwem o ustalenie ojcostwa może wystąpić także prokurator. Zgodnie z art. 86 K.r.o. powództwo o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa może wytoczyć także prokurator, jeżeli wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego; wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa nie jest dopuszczalne po śmierci dziecka. Jeżeli uznanie ojcostwa nastąpiło po śmierci dziecka, prokurator może wytoczyć powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania.

Reasumując, w opisanej sprawie, pomimo upływu terminu, w sytuacji powiadomienia prokuratury możliwe jest, że to prokuratura wytoczyłaby takie powództwo. Osobiście uważam jednak, że upływ czasu, a co się z tym wiąże, niewiedza po jednej i po drugiej stronie jest tak duża, że prokuratura może odmówić prowadzenia sprawy z uwagi na brak interesu społecznego.

Czy dziecko może domagać się alimentów od domniemanego ojca za okres poprzedzający wytoczenie powództwa o ustalenie ojcostwa?

Przechodząc do kwestii alimentów, podkreślić należy, iż alimenty przedawniają się z upływem 3 lat od dnia wymagalności (art. 137 K.r.o.) Dopóki nie zostanie ustalone ojcostwo, dopóty nie można żądać alimentów.

Wyraźnie przy tym podkreślić należy, iż zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 1976 r., sygn. akt III CRN 88/76, „z uwagi na charakter świadczeń alimentacyjnych przeznaczonych na bieżące utrzymanie osoby uprawnionej, domaganie się ich za okres poprzedzający wytoczenie powództwa może być uzasadnione tylko wówczas, gdy pozostają z tego okresu niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie tychże potrzeb. Powyższa zasada obowiązuje również przy dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych na podstawie art. 60 K.r.o.”

Zobacz również: Czy można zmusić do testu na ojcostwo?

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 1976 r., sygn. akt III CRN 88/76