Jestem po rozwodzie. Dom, który zakupiliśmy w trakcie małżeństwa i w którym mieszkaliśmy, stanowi współwłasność moją, byłego męża oraz byłych teściów (w akcie notarialnym figuruje 4 właścicieli). Rozwiodłam się po blisko 25 latach małżeństwa i ponad 20 latach wspólnego zamieszkania pod jednym dachem z teściami. Po rozwodzie wyprowadziłam się z tego domu, pozostał w nim były mąż, lecz nie występowałam o podział majątku, ze względu na zażyłe stosunki łączące mnie z teściami uwikłanymi we współwłasność. Sytuacja jednak się zmieniła, gdy do mojego mieszkania, do naszego wspólnego domu, wprowadziła się nowa partnerka mojego byłego męża. Stosunki między mną i teściami znacznie się ochłodziły, o spłacie dobrowolnej moich udziałów teściowie nie chcą słyszeć, chcąc doczekać spokojnej starości, natomiast mąż nie jest zaineresowany polubownym rozliczeniem się finansowym ze mną. Chcę uniknąć konfliktu, ale pragnę zniesienia współwłasności i pozbycia się moich udziałów. Co w takiej sytuacji powinnam zrobić? Jak odzyskać choć część z tego, co stanowi niemal cały dorobek mojego życia?
Zniesienie współwłasności nieruchomości
W takim przypadku jedyną możliwością jest dokonanie zniesienia współwłasności nieruchomości – czy to notarialnie, czy też na podstawie orzeczenia sądowego. Jeżeli nie ma możliwości polubownego porozumienia się z teściami i byłym mężem, pozostaje jedynie droga sądowa. Podział jednak jest jak najbardziej możliwy – jeżeli chodzi o drogę sądową, jest to procedura znacznie szybsza.
Zgodnie bowiem z art. 211 Kodeksu cywilnego „każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości”.
Zgodnie natomiast z art. 212:
„§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych”.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Spłata po rozwodzie
Dział może nastąpić poprzez przyznanie jednemu współwłaścicielowi całości z obowiązkiem lub bez obowiązku spłaty pozostałych. Jeżeli Pani w nieruchomości nie zamieszkuje i nie chce Pani tej nieruchomości, to jedyną możliwością podziału jest spłata Pani udziału.
Dlatego tez, jeżeli posiadacie Państwo taką wolę, swoją drogę powinna Pani zacząć od skierowania do byłego męża i teściów wezwania – do dokonania podziału. Po bezskutecznej próbie polubownego podziału proszę skierować wniosek o podział i zniesienie współwłasności na drogę sądową.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Przykłady
Podział domu po rozwodzie
Po rozwodzie Anna i Marek pozostali współwłaścicielami domu. Anna postanowiła zrezygnować z udziału w nieruchomości, ponieważ zamieszkała w innym mieście. Marek przejął dom na własność, a sąd zasądził na rzecz Anny spłatę w wysokości odpowiadającej wartości jej udziału.
Spór między rodzeństwem
Trójka rodzeństwa odziedziczyła po rodzicach dom. Dwoje z nich chciało sprzedać nieruchomość, podczas gdy trzecie rodzeństwo chciało tam zamieszkać. Sąd przyznał nieruchomość temu z rodzeństwa, które chciało ją zachować, z obowiązkiem spłaty pozostałych dwóch współwłaścicieli.
Sprzedaż nieruchomości jako rozwiązanie
Pani Katarzyna i jej kuzyn odziedziczyli po dziadkach działkę budowlaną. Żadne z nich nie chciało jej użytkować, więc nie mogli dojść do porozumienia w sprawie spłaty. Sąd zdecydował o sprzedaży nieruchomości i podziale uzyskanej kwoty proporcjonalnie do udziałów.
Podsumowanie
Zniesienie współwłasności nieruchomości może nastąpić na drodze notarialnej lub sądowej. Sąd może przyznać nieruchomość jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych lub zdecydować o jej sprzedaży i podziale środków. W przypadku braku porozumienia sądowa procedura często okazuje się najszybszym rozwiązaniem.
Oferta porad prawnych
Oferujemy kompleksową pomoc prawną w sprawach dotyczących zniesienia współwłasności nieruchomości, zarówno w drodze ugody, jak i postępowania sądowego. Pomożemy przygotować niezbędne dokumenty oraz skutecznie reprezentować Państwa interesy w trakcie całego procesu.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.