Jak odzyskać zaległości za mieszkanie od byłego małżonka?
• Zaktualizowano: 2025-05-11 • Autor: Karolina Grygorcewicz
Rozwiodłem się 8 lat temu. Nadal mieszkamy razem w mieszkaniu komunalnym – na równych prawach najemcy. Była małżonka przez te lata nie partycypowała w opłacaniu czynszu i mediów, ja płaciłem wszystko. Pracowałem na stałe za granicą i w Polsce spędzałem niecałe 2 miesiące w roku, właśnie osiągnąłem wiem emerytalny i wkrótce zacznę pobierać emeryturę, dlatego wracam na stałe do Polski. Około roku temu zwróciłem się do byłej żony z propozycją: ona wyprowadzi się z mieszkania, a ja w zamian zrezygnuję z egzekucji jej długów w opłatach bytowych – odmówiła. Niedługo potem zaczęła dobrowolnie uiszczać połowę opłat na bieżąco, a jej prawnik poinformował mnie, że moje roszczenie co do spłaty długu nie istnieje, bo się nie upominałem. Dlatego chciałbym wiedzieć, czy rzeczywiście tak jest, czy była nie ma obowiązku zwrócić mi pieniędzy, które za nią zapłaciłem. Czy miała taki obowiązek nawet bez upomnień? Jak wygląda przedawnienie roszczeń w naszym wypadku? Jakie mam szanse na odzyskanie nieotrzymanych od byłej żony współpłatności?
.jpg)
Małżonkowie najemcami mieszkania służącego zaspokajaniu potrzeb rodziny
Zgodnie z art. 6801 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.):
Małżonkowie są najemcami lokalu bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa.
Nie ma przy tym znaczenia, który z małżonków zawarł umowę najmu. Prawo najmu jest ich wspólnym dorobkiem.
Najem mieszkania a rozwód
W wyroku orzekającym rozwód sąd nie orzeka, komu przysługuje prawo najmu lokalu komunalnego. Umowa najmu nie ulega rozwiązaniu na skutek rozwodu. Byli małżonkowie nadal są stroną tej umowy i oboje mają prawo do korzystania z mieszkania. Sąd w wyroku w sprawie o rozwód może orzec o sposobie korzystania z mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków, ale nie rozstrzyga komu prawo najmu przyznać na wyłączność (chyba, że małżonkowie złożą zgodny wniosek).
Oczywiście to, czy byli małżonkowie ponoszą koszty związane z lokalem po połowie, czy też w innych proporcjach, albo czy koszty te ponosi wyłącznie jedna strona – pozostaje kwestią umowną pomiędzy stronami.
Jeśli jest tak, że to wyłącznie jedna strona ponosi koszty związane z lokalem i jednocześnie nie występuje przeciwko drugiej stronie z roszczeniem o zwrot połowy tych wydatków, uznać można, że w istocie strony uzgodniły taki właśnie sposób regulowania należności.
Jeśli uważał Pan, że oboje Państwo zobowiązani jesteście do ponoszenia opłat w równym stopniu, teraz musiałby Pan tę kwestię udowodnić np. dokumentami, w których zwracał się Pan o zwrot części ponoszonych kosztów, lub zeznaniami świadków, którzy potwierdziliby Pana wersję. Bez tego trudno byłoby Panu udowodnić, że ustaleniem obu stron było równe partycypowanie w kosztach.
Termin przedawnienia
W Państwa sytuacji mógłby Pan wystąpić przeciwko byłej żonie z roszczeniem o zapłatę konkretnej kwoty. Termin przedawnienia roszczenia tutaj wynosi 6 lat (art. 118 K.c.):
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Jeśli chodzi o roszczenia typowo z umowy najmu, zgodnie z art. 677 K.c.: Roszczenia wynajmującego przeciwko najemcy o naprawienie szkody z powodu uszkodzenia lub pogorszenia rzeczy, jak również roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów na rzecz albo o zwrot nadpłaconego czynszu przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy. Pozostałe roszczenia wynikające z umowy najmu będą przedawniać się na podstawie przepisów ogólnych (3 lata). Z 3-letnim okresem będą więc przedawniać się roszczenia o m.in. zapłatę zaległego czynszu najmu, zwrot wynajmowanego przedmiotu, zapłatę kar umownych za zwrot przedmiotu najmu po umówionym terminie.
Tak jak wspomniałam, jeśli chciałby Pan założyć byłej żonie sprawę w sądzie o zapłatę, na pewno musiałby Pan w pełni udowodnić roszczenie, z którym Pan wystąpi, czyli przedłożyć wszelkie możliwe dowody (dokumenty, świadkowie), aby sąd uznał je za uzasadnione.
Przykłady:
Rozliczenie w trakcie rozwodu
Kasia i Tomek po rozwodzie nadal mieszkali razem w lokalu komunalnym. Tomek przejął na siebie wszystkie opłaty, ponieważ Kasia miała nieregularne dochody. Po kilku latach Tomek, wracając na stałe z zagranicy, postanowił dochodzić zwrotu połowy kosztów. Problem polegał na tym, że nigdy wcześniej nie żądał od Kasi spłaty, a ich znajomi potwierdzili, że Kasia miała świadomość, iż Tomek wszystko opłaca. W sądzie musiał udowodnić, że między nimi nie było zgody na przejęcie całości kosztów przez niego.
Dobrowolna spłata po latach
Po rozwodzie Ania i Marek zamieszkali oddzielnie, ale oboje pozostali najemcami mieszkania komunalnego. Marek przez 5 lat opłacał cały czynsz, podczas gdy Ania nawet nie zaglądała do mieszkania. Dopiero gdy Marek wystąpił z pismem o zwrot połowy poniesionych wydatków, Ania zaczęła dobrowolnie uiszczać połowę bieżących opłat. Marek postanowił wystąpić do sądu, by odzyskać zapłacone wcześniej kwoty, ale musiał udowodnić, że Ania miała obowiązek partycypować w tych kosztach.
Sporne ustalenia ustne
Po rozwodzie Karolina i Wojtek mieszkali nadal razem w wynajmowanym mieszkaniu. Karolina była przekonana, że Wojtek zgodził się na to, aby tylko ona płaciła czynsz, ponieważ on wyprowadzał się za granicę i rzadko bywał w Polsce. Wojtek, po powrocie, zażądał zwrotu połowy wydatków, twierdząc, że takie ustalenie nigdy nie miało miejsca. Karolina nie miała żadnych dowodów na potwierdzenie swojej wersji, co skomplikowało sprawę. Wojtek, mając świadków, że proponował podział kosztów, miał większe szanse na odzyskanie części pieniędzy.
Podsumowanie
Odzyskanie zaległych płatności od byłego małżonka za wspólnie wynajmowane mieszkanie wymaga udowodnienia istnienia porozumienia co do podziału kosztów lub obowiązku partycypacji w opłatach. Kluczowe znaczenie mają tutaj dowody, takie jak dokumenty, korespondencja czy zeznania świadków, a także termin przedawnienia roszczeń. Warto pamiętać, że brak wcześniejszych działań może utrudnić dochodzenie swoich praw w sądzie.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w odzyskaniu zaległych płatności lub przygotowania pisma do byłego małżonka? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dostosowanych do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
.jpg "Rozwód międzynarodowy, gdzie złożyć pozew, gdy małżonkowie mieszkają w różnych krajach?")
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
Najnowsze
» Jak odzyskać zaległości za mieszkanie od byłego małżonka?
» Rozdzielność majątkowa a pozwolenie na budowę, co musisz wiedzieć?
» Rozwód międzynarodowy, gdzie złożyć pozew, gdy małżonkowie mieszkają w różnych krajach?
» Rozwód bez orzekania o winie a alimenty przy dużej różnicy dochodów
» Rozwód po zdradzie, jak zadbać o siebie i swoje dzieci?
Polecamy
Zadaj pytanie »
- Wysokość alimentów na dziecko
- Czy darowizna otrzymana w trakcie małżeństwa podlega podziałowi przy rozwodzie?
- Widzenia i kontakty ojca z małym dzieckiem bez obecności matki
- Czy darowizna od rodziców dla żony wchodzi do majątku wspólnego małżonków?
- Małżonek chce rozwodu, jak uratować małżeństwo przed rozwodem?
