Uchylenie alimentów na pełnoletnie dziecko

• Autor: Iryna Kowalczuk

Bardzo mi zależy na uchyleniu alimentów na mojego dorosłego syna. Syn ma 22 lata, z tego co wiem, podjął pracę zarobkową, a nie uczy się już od dwóch lat. Nie mam z nim żadnej więzi emocjonalnej, nie utrzymujemy kontaktów. Jest mi ciężko, bo komornik w dalszym ciągu nalicza sobie alimenty bieżące i zaległe, mimo że przedstawiłem mu zaświadczenie, że syn się już nie uczy. Co mam w takiej sytuacji zrobić? Komornik chce ściągać ze mnie całą pensję, nie mogę sobie na to pozwolić!

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Uchylenie alimentów na pełnoletnie dziecko

Czy należy płacić alimenty na dorosłego syna?

Na wstępie zaznaczę, że jeżeli alimentacja na rzecz Pańskiego syna została sformalizowana (orzeczeniem sądu albo zatwierdzoną przez sąd ugodą), to należy płacić alimenty do czasu ich uchylenia. Z uwagi na wskazane przez Pana okoliczności jest, moim zdaniem, szansa na ich uchylenie.

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.).

Podjęcie pracy przez dorosłe dziecko a obowiązek alimentacyjny wobec niego

Z definicji obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka (utrzymanie i wychowanie) wynika, że obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego. Jeżeli mianowicie kontynuuje on naukę, uczy się zawodu, uczęszcza na kurs doskonalenia zawodowego, to za usprawiedliwione uznać należy dalsze alimentowanie go. Jak przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 1998 r., I CKN 499/97, nawet zdobycie dwóch zawodów przez dziecko nie uwalnia rodziców od obowiązku świadczenia alimentów, jeżeli taki uprawniony podejmuje studia. Wykładnia art. 133 § 1 nie może bowiem pozostawać w oderwaniu od art. 94, który nakłada na rodziców obowiązek troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i należytego przygotowania go do pracy dla dobra społeczeństwa, odpowiednio do jego uzdolnień. Jest przy tym oczywiste, że jedynie efektywne studiowanie pozwala uprawnionemu liczyć na alimentowanie go.

Alimentacją jest także zaspokajanie potrzeb wychowawczych dziecka. Obowiązek alimentacyjny rodziców zatem trwa także wtedy, gdy majątek dziecka wystarcza na zaspokojenie jego potrzeb materialnych w przeciwieństwie do wychowawczych.

Zgodnie z art. 133 § 3 K.r.o.:

„Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.”

Art. 144(1):

Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.”

Przywołanie powyższych zasad współżycia społecznego niejako pomocniczo nada szczególny wymiar art. 133 § 3 – oczywiście przesłanki z obu tych przepisów mają być oparte o dowody, a nie tylko twierdzenia.

Oceniając zatem możliwości osoby zobowiązanej do alimentowania, sąd bada:

  1. Pańskie zarobki lub potencjalne możliwości ich uzyskania,
  2. Pana stan posiadania.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Jak uchylić obowiązek alimentacyjny wobec pełnoletniego syna?

Badając możliwości zarobkowe zobowiązanego, sąd zwykle żąda zaświadczeń z pracy, a także deklaracji podatkowych składanych po zakończeniu roku podatkowego.

Warto zrobić sobie wstępne zestawienie wydatków, przychodów oraz zgromadzić dowody na te okoliczność. Bez dowodów może to być niewiele warte dla sądu. Powinien Pan przede wszystkim udokumentować aktualnie ponoszone wydatki, przedstawić np. zaświadczenia o posiadanych kredytach, które dodatkowo obciążają Pana budżet, opłaty za czynsz, rachunki za zakupy, leki itp.

Motyw braku wzajemnych relacji i braku komunikacji – korzystne dla Pana jest ukazanie i obiektywne uwydatnienie faktu, że to syn nie komunikuje się z Panem, traktując Pana wyłącznie jako źródło dochodu.

W razie przesłuchania syna sąd zezwoli Panu na zadawanie mu pytań – proszę skorzystać z prawa uzyskania od niego odpowiedzi na pytania o szkołę, gdzie pracuje, ile zarabia, pytania o podejście do kontaktów z Panem, tak by sąd wyrabiał sobie pogląd na jego postawę dążącą fikcyjnie do stworzenia przesłanek uprawniających do dalszej alimentacji.

W pozwie proszę podać numer sprawy ostatnio ustalającej wysokość alimentów, a ponadto zobowiązać sąd, aby zażądał od syna potwierdzenia podjęcia pracy.

Zobacz również: Żądanie zaświadczenia o kontynuowaniu nauki a alimenty 

Pozew o zniesienie alimentów na syna - gdzie złożyć i jakie są opłaty?

W Pana sprawie proponuję więc złożyć pozew do sądu o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec syna. W pozwie oraz w trakcie postępowania będzie Pan musiał wykazać, że sytuacja syna pozwala mu na samodzielne utrzymanie się i że osiągnął on samodzielność życiową. Pozew należy skierować do sądu rejonowego właściwego dla miejsca jego zamieszkania.

Opłata od pozwu wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, tj. 12 x wysokość miesięcznego świadczenia. Przykładowo jeżeli wysokość alimentów wynosi 400 zł – opłata wynosi 5% wartości przedmiotu sporu (12 x 400 zł = 4800 zł), opłata zatem wynosić będzie 240 zł. Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata.

Bardzo poważnie proszę potraktować prawny obowiązek udowodnienia okoliczności (faktów), z których wywodzi się skutki prawne – art. 232 K.p.c., art. 6 K.c. O niefrasobliwości może świadczyć wytaczanie powództwa (potocznie zwane często „zakładaniem sprawy”) bez należytego przygotowania się. Szczególnie ważne jest przygotowanie sensownej argumentacji oraz związanych z nią dowodów – dowody i argumenty powinny się wspierać (być komplementarne). Niektórzy ograniczają się, korzystając z różnych wzorów pism, do sformułowania wniosków (np. o uchylenie alimentów, o przeprowadzenie określonych dowodów na dane okoliczności, o zwrot kosztów postępowania przez stronę przeciwną). Proszę pamiętać o tym, że bardzo ważne jest uzasadnienie (np. uzasadnienie pozwu) oraz aktywne odnoszenie się do twierdzeń (np. żądań, odpowiedzi na pozew, treści zeznań) innych osób. Bierność – w tym milczenie (brak merytorycznych odniesień do słów kogoś innego) – sąd jest uprawniony uznać za przejaw zgody z twierdzeniami innej osoby (art. 230 K.p.c.), a to może wpłynąć na orzeczenie.

Jak udowodnić że pełnoletnie dziecko nie potrzebuje już alimentów?

Pragnę wskazać, iż zasadnym byłoby zaproponowanie spotkania z uprawnioną do alimentów osobą celem sprawdzenia, jaki jest stan majątkowy. Jeżeli posiada Pan taką możliwość, proszę sprawdzić profile syna na portalach społecznościowych („nasza-klasa”, „facebook”). Młodzi ludzie bardzo często zamieszczają tam różnego rodzaju zdjęcia, które mogą zostać wykorzystane przeciwko nim. Z portalu społecznościowego może się Pan dowiedzieć, gdzie Pana syn spędza wakacje, gdzie się bawi i z kim, jaki jest jego standard życia. Nadto bardzo często możliwe jest powzięcie wiadomości o miejscu zatrudnienia. Nawet bowiem w sytuacji, kiedy dziecko nie uzyskuje dochodu, ale dysponuje majątkiem pozwalającym na własne utrzymanie, możliwe jest uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Analogicznie, jeżeli dziecko porzuca szkołę lub nie kontynuuje nauki, nie mając ku temu żadnych powodów, uznać należy, iż dziecko nie podejmuje wysiłku, który od niego jest wymagany na tym etapie życia, zgodnie z obowiązującymi zasadami współżycia społecznego.

Pragnę jednocześnie poinformować, że serwis ePorady24.pl świadczy także usługi w zakresie sporządzania pism procesowych (np. pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego itp.), reprezentacji przedsądowej oraz sądowej.

Zastanawiasz się jak długo musisz płacić alimenty po uzyskaniu przez dziecko pełnoletności, kiedy wygasa obowiązek alimentacyjny względem dziecka? Opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Iryna Kowalczuk

O autorze: Iryna Kowalczuk

Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Udziela porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

porady prawne eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawozus.pl

Szukamy prawnika »