Nazwisko dla dziecka pozamałżeńskiego

Pan Wiktor zapytał nas, jak może nadać nazwisko swojemu dziecku, gdy matka nie ma jeszcze rozwodu. Ze swoją partnerką są już razem prawie 2 lata, spodziewają się dziecka. Problem polega na tym, że partnerka nie jest jeszcze po rozwodzie. Panu Wiktorowi bardzo zależy, aby dziecko nosiło jego nazwisko. Pyta, czy może założyć sprawę o ustalenie ojcostwa, żeby po urodzeniu się dziecka miało jego nazwisko.

Jak obalić domniemanie ojcostwa dziecka urodzonego przez zamężną kobietę?

W przypadku kobiety zamężnej, zgodnie z naszym prawem, za ojca dziecka uważa się męża matki. Stanowi o tym art. 62 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym:

„Jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki”.

Powyższe domniemanie jest jednak domniemaniem wzruszalnym, co potwierdza art. 62 § 3 ww. ustawy. Mianowicie przedmiotowe domniemanie można obalić, wytaczając tzw. powództwo o zaprzeczenie ojcostwa. Z powództwem takim może wystąpić: po pierwsze, mąż matki w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości, po drugie, matka dziecka w terminie 6 miesięcy od urodzenia dziecka, po trzecie dziecko po osiągnięciu pełnoletniości nie później jednak niż w ciągu 3 lat od osiągnięcia pełnoletniości; po czwarte prokurator.

Zobacz również: Rozwód a dziecko z innym partnerem

Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa

Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa jest jedyną drogą do obalenia wspomnianego wyżej domniemania.

Nadto warto pamiętać, że jeżeli dziecko urodziło się przed upływem trzystu dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa, lecz po zawarciu przez matkę drugiego małżeństwa, domniemywa się, że pochodzi ono od drugiego męża. Jeśli więc w przypadku pana Wiktora i jego partnerki to drugie domniemanie nie wchodzi w grę, wówczas jej obecny mąż w akcie urodzenia zostanie wpisany jako ojciec dziecka. W celu doprowadzenia tego wpisu do stanu zgodnego ze stanem faktycznym (tj. ojcostwem biologicznym) partnerka albo jej mąż musi wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa mężczyzny, który w akcie urodzenia jest wpisany jako ojciec biologicznego dziecka. Niestety, pan Wiktor, jako ojciec biologiczny dziecka, nie ma legitymacji procesowej do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa.

Jeśli chodzi o nazwisko dziecko, to sprawa wygląda następująco. W przypadku urodzenie dziecka w małżeństwie zasadą jest, że nosi ono nazwisko będące nazwiskiem obojga małżonków. Jeżeli małżonkowie mają różne nazwiska, dziecko nosi nazwisko wskazane w ich zgodnych oświadczeniach, które składa się jednocześnie z oświadczeniami o nazwiskach, które będą nosić małżonkowie.

Uznanie ojcostwa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego

Po skutecznym zaprzeczeniu ojcostwa pan Wiktor może następnie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego uznać dziecko. Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi, oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna. Jednocześnie z oświadczeniem o uznaniu należy złożyć oświadczenie co do nazwiska dziecka. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda (art. 89 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zobacz również: Zaszłam w ciążę w trakcie rozwodu