Czy można zgłosić przemoc w rodzinie jakiś czas po fakcie?

Pan Eryk zadał nam dwa pytania: „Czy kobieta może zgłosić policji fakt, że została pobita przez męża oraz że użył w stosunku do niej przemocy fizycznej, by odbyć stosunek – po fakcie, kiedy już nie może tego w żaden sposób fizycznie udowodnić (brak obdukcji)? Czy fakt tego zgłoszenia przemocy domowej na policję może pomóc w ewentualnej sprawie rozwodowej?”.

Zgłoszenie faktu znęcania się fizycznego i psychicznego przez męża

Oczywiście kobieta znajdująca się w sytuacji opisanej przez pana Eryka każdocześnie może dokonać zgłoszenia o popełnieniu przestępstwa, w tym prosić o podjęcie działań skierowanych zarówno w celu jej ochrony, jak i działań, które mają na celu niwelowanie skutków przemocy w rodzinie ze strony sprawcy.

Najistotniejsze w tym wszystkim, w aktualnym stanie prawnym (w odróżnieniu od jeszcze niedawnego), jest to, że przestępstwa dotyczące przemocy w rodzinie stały się publicznoskargowe. Oto bowiem ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałanie przemocy w rodzinie stanowi:

„Artykuł 12:

1. Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora.

2. Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie”.

W innym zaś miejscu:

„Artykuł 9d:

1. Podejmowanie interwencji w środowisku odbywa się na podstawie procedury »Niebieskie Karty« i nie wymaga zgody osoby doznającej przemocy domowej ani osoby stosującej przemoc domową.

2. Procedura »Niebieskie Karty« obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez osoby, o których mowa w art. 9a ust. 11−11d, w związku z uzasadnionym podejrzeniem stosowania przemocy domowej.

3. Osoby, o których mowa w art. 9a ust. 11−11d, realizują procedurę »Niebieskie Karty« zgodnie z zasadą współpracy i przekazują informacje o podjętych działaniach przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego.

4. Wszczęcie procedury »Niebieskie Karty« następuje przez wypełnienie formularza »Niebieska Karta« w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej”.

Zobacz również: Znęcanie psychiczne jak się bronić?

Czy nie mając zaświadczenia lekarskiego można złożyć zawiadomienie o dopuszczeniu się przez męża gwałtu na żonie?

Powyższe powoduje, że generalnie każdy, w tym oczywiście także ofiara przemocy, ma prawo złożyć jedynie zawiadomienie, nie zaś wniosek o ściganie, jak to było dotychczas. Dzięki takiemu stanowi rzeczy – sama informacja o przestępstwie, bez względu na to, czy jest dokumentowana zaświadczeniem lekarki, czy nie – powinna spowodować podjęcie działań zarówno przez policję, jak i opiekę społeczną.

Nie ukrywam, że zaświadczenie lekarskie byłoby dowodem powiększającym szansę na szybsze podjęcie działań interwencyjnych.

Czy to pomoże przy rozwodzie? Owszem, tocząca się sprawa o przemoc w rodzinie, objęcie procedurą „Niebieskiej Karty” itp. działania mogą być wskazane w pozwie rozwodowym jako przyczyna rozpadu małżeństwa z winy małżonka, który stosuje przemoc psychiczną i fizyczną, w tym dopuszcza się gwałtu na żonie.

Podsumowując, należy stwierdzić, że po ostatniej nowelizacji ustawy i generalnie rosnącej aktywności podmiotów powołanych do ochrony ofiar przemocy w rodzinie, m.in. policji, OPS-ów oraz powoływanych przy nich zespołów interdyscyplinarnych – na pewno zostaną podjęte działania sprawdzające takie zgłoszenie przemocy domowej i adekwatna do sytuacji interwencja.

Zobacz również: Kamera na wspólnym podwórku

Źródła:

1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej - Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493