Przymusowe leczenie męża alkoholika

Skierowanie alkoholika na przymusowe leczenie

Podstawę prawną opinii stanowią przepisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Rozważmy najpierw możliwość skierowania Pani szwagra na leczenie przymusowe.

W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż co do zasady leczenie odwykowe jest dobrowolne. Są jednak sytuacje, kiedy leczenie takie może być przymusowe. Stanowi o tym przepis art. 24 ww. ustawy, zgodnie z nim:

„Osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.”

Zobacz również: Jak wymeldować syna alkoholika z domu?

Kiedy osobę uzależnioną od alkoholu można skierować na przymusowe leczenie?

Mamy zatem do czynienia z 4 sytuacjami, kiedy leczenie może być przymusowe, tj. kiedy zachowanie osoby nadużywającej alkohol powoduje:

• rozkład życia rodzinnego,
• demoralizację małoletnich,
• uchylanie się od pracy,
• systematyczne zakłócanie spokoju lub porządku publicznego.

Do zastosowania przymusowego leczenia odwykowego nie wystarczy samo stwierdzenie uzależnienia od alkoholu (przesłanka medyczna), lecz konieczne jest również wykazanie, że jest ono powodem negatywnych zjawisk (przesłanka społeczna), które muszą wystąpić, aby sąd mógł orzec o obowiązku poddania się osoby uzależnionej od alkoholu leczeniu odwykowemu. Stosowanie przymusowego leczenia osób uzależnionych od alkoholu leży przede wszystkim w interesie społecznym i ma służyć usunięciu zagrożenia ze strony takich osób w sferze życia rodzinnego i społecznego. Nie ma natomiast podstaw prawnych do umieszczenia osoby nadużywającej alkoholu w zakładzie lecznictwa odwykowego wyłącznie przez wzgląd na jej interes, jeśli swoim zachowaniem nie realizuje przesłanki społecznej poprzez powodowanie rozkładu życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylanie się od pracy, czy systematyczne zakłócanie spokoju i porządku publicznego. Obie przesłanki (medyczna i społeczna) wymagane do zastosowania przymusowego leczenia odwykowego muszą występować w chwili orzekania co do istoty sprawy przez sądy meriti.

Na badanie, o którym mowa powyżej, kieruje gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych właściwa według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, na jej wniosek lub z własnej inicjatywy. Osoby, o których mowa w art. 24, jeżeli uzależnione są od alkoholu, zobowiązać można do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.

Zobacz również: Co zrobić z ojcem alkoholikiem?

Obowiązek poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego

O zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy, w postępowaniu nieprocesowym. Sąd wszczyna postępowanie na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub prokuratora. Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego, jeżeli badanie przez biegłego zostało przeprowadzone.

W razie gdy w stosunku do osoby, której postępowanie dotyczy, brak jest opinii biegłego w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, sąd zarządza poddanie tej osoby odpowiednim badaniom. Sąd może, jeżeli na podstawie opinii biegłego uzna to za niezbędne, zarządzić oddanie badanej osoby pod obserwację w zakładzie leczniczym na czas nie dłuższy niż 2 tygodnie. W wyjątkowych wypadkach, na wniosek zakładu, sąd może termin ten przedłużyć do 6 tygodni.

Mając na uwadze powyższe, należy sobie zadać pytanie, czy zachowanie Pani szwagra wypełnia znamiona jednego z 4 punktów. O ile bowiem przesłanka medyczna – nadużywanie alkoholu – występuje, o tyle zachodzi pytanie, czy społeczną uda się Pani siostrze udowodnić. Czy będzie miała Pani jakichś świadków na poparcie swojego stanowiska? Bez wątpienia zeznania dzieci i ich demoralizacja będą miały decydujące znaczenie.

Zobacz również: Wniosek o przymusowe leczenie narkomana

Znęcanie się psychiczne męża alkoholika nad rodziną

Skierowanie szwagra na leczenie przymusowe pozwoli wykonać nadto kolejny krok, mianowicie pozwoli zyskać na czasie, by zgłosić sprawę na policję celem wszczęcia postępowania o znęcenia się psychiczne nad rodziną. Wówczas można by było wnosić o orzeczenie środka karnego nakazującego opuszczenie miejsca zamieszkania. Sąd może orzec zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób, jak również nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego lub inne przestępstwo przeciwko wolności oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym zwłaszcza przemocy wobec osoby najbliższej. Zakaz lub nakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się na policję lub innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu, a zakaz zbliżania się do określonych osób – również kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego.