Uzasadnienie wniosku o zmianę nazwiska

Przyczyny uzasadniające zmianę nazwiska

Zasady i tryb, a w szczególności warunki zmiany nazwiska określa ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz. U. z 2016 r., poz. 10). Katalog przyczyn uzasadniających zmianę nazwiska jest otwarty, zaś przesłanki wskazane w art. 4 ust. 1 ustawy mają jedynie charakter przykładowy. Do przyczyn uzasadniających zmianę zalicza się m.in. przypadki, gdy:

• nazwisko jest ośmieszające lub nielicujące z godnością człowieka,
• zmiana sankcjonuje nazwisko rzeczywiście używane,
• nazwisko zostało bezprawnie zmienione,
• zmiana następuje zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo osoba również posiada.

Ustawodawca przewidział możliwość zmiany nazwiska z ważnych powodów, których oceny dokonuje na gruncie indywidualnego przypadku organ administracji publicznej. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych przyczyny te muszą mieć doniosły społecznie charakter, niezależnie od interesu i motywacji wnioskodawcy (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach – II SA/Gl 1187/16).

Zobacz również: Wniosek do sądu o zmianę nazwiska dziecka

Zerwanie więzi dziecka z rodzicem jako powód zmiany nazwiska

Przedstawione przez Panią okoliczności wpisują się w ugruntowany w judykaturze pogląd, zgodnie z którym intencja zmiany nazwiska motywowana ciężkimi przeżyciami z okresu dzieciństwa oraz wolą zaprzestania identyfikacji z rodzicem, który nie uczestniczył w procesie wychowawczym wnioskodawcy stanowi ważny powód i argument w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy (tak m.in.: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 4 lutego 2016 r. – II SA/Go 941/15). Poza powyższym sam fakt nadania nazwiska ośmieszającego lub infamującego stanowi jedną z przykładowych przesłanek jego zmiany w trybie administracyjnym (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy), której wskazanie nie wymaga dodatkowego uzasadnienia.

Nie ma także przeszkód, aby przybrała Pani nazwisko matki, wskazując je we wniosku jako nazwisko docelowe. Jeżeli w pewnych sytuacjach używa już Pani tego nazwiska jako własnego, okoliczność ta wyczerpuje dodatkowo przesłankę określoną w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy. Również tę okoliczność warto wzmiankować we wniosku.

Co powinien zawierać wniosek o zmianę nazwiska?

Zmiana nazwiska następuje po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, do którego odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 z późn. zm.). Wniosek składa się na formularzu urzędowym do dowolnie wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy – przy określaniu organu właściwego bez znaczenia pozostaje miejsce zamieszkania lub zameldowania zgłaszającego żądanie. Jedynym kryterium określenia właściwości jest wola samego wnioskodawcy. Wniosek zawiera:

• dane osoby, której zmiana dotyczy (imiona, nazwisko, nazwisko rodowe),
• wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego właściwego do wydania decyzji w sprawie,
• numer PESEL,
• nazwisko postulowane,
• adres do korespondencji,
• uzasadnienie (np. poprzez przytoczenie okoliczności stanu faktycznego oraz wskazanie stosownej podstawy prawnej),
• oświadczenie, że w tej sprawie wnioskodawca nie wystąpił z analogicznym żądaniem do innego organu, bądź że w sprawie nie zostało wydane wcześniej rozstrzygnięcia odmowne.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1827 z późn. zm.) – wniosek o zmianę nazwiska podlega opłacie skarbowej w wysokości określonej w pozycji 7 części I wykazu, tj. w kwocie 37 zł, płatnej na rachunek gminy właściwej ze względu na siedzibę wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego.

Ośmieszający charakter nazwiska jako powód zmiany nazwiska

Podsumowując: w uzasadnieniu wniosku powinna Pani powołać jako argument przesłankę z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz. U. z 2016 r., poz. 10) – ośmieszający charakter nazwiska stanowi ważny argument w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy, uzasadniający jego zmianę. Ponadto nazwisko postulowane, noszone przez Pani matkę, na co dzień faktycznie używane jest przez Panią, co spełnia kryterium zmiany określone w art. 4 ust. 1 pkt 2. Wreszcie za uzasadniony powód w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy należy uznać brak więzi z ojcem, od którego pochodzi Pani nazwisko.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska - Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1414
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 10 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Gl 1187/16
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 4 lutego 2016 r., sygn. akt II SA/Go 941/15