Wyjazd za granicę a pozostawienie syna pod opieką znajomych

• Zaktualizowano: 2024-04-14 • Autor: Eliza Rumowska

Jestem po rozwodzie, ojciec dziecka ma ograniczone częściowo prawa rodzicielskie. Syn ma 16 lat, ja muszę wyjechać za granicę na miesiąc. Czy mogę pozostawić syna pod opieką obcych ludzi (znajomych)? Czy wystarczy pisemne upoważnienie przeze mnie tych osób do wyrażenia zgody na wszelkie zabiegi lekarskie?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Wyjazd za granicę a pozostawienie syna pod opieką znajomych

Upoważnienie osób trzecich do dokonywania czynności dotyczących dziecka podczas nieobecności rodziców

W zaistniałej sprawie bardzo istotne są dwie informacje:

  1. Zakres ograniczenia praw ojca, bo w momencie kiedy Pani wyjedzie, to przede wszystkim ojciec powinien przejąć opiekę nad dzieckiem.
  2. Sposób upoważnienia osób trzecich, nie poprzez ogólne pomocnictwo do wszystkiego, ale poprzez udzielenie i pozostawienie upoważnień do określonych czynności w placówkach opieki zdrowotnej i szkole oraz innych miejscach, w których osoby te mogłyby potencjalnie mieć konieczność dokonywania czynności dotyczących dziecka.

Dzieje się tak z prostego powodu – prawo rodzinne, tj. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (K.r.o.), w swych przepisach regulujących władze rodzicielską nie przewiduje jej „zbywania” poprzez czasowe scedowanie jej zakresu na osoby trzecie.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi w obszarze władzy rodzicielskiej:

Okres pozostawania dziecka pod władzą rodzicielską

„Władza rodzicielska

Art. 92. [Okres pozostawania pod władzą rodzicielską]

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Art. 93. [Uprawnieni do sprawowania władzy rodzicielskiej]

§ 1. Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

§ 2. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Przepisy art. 107 i art. 109-111 stosuje się odpowiednio.

Art. 94. [Władza rodzicielska jednego z rodziców]

§ 1. Jeżeli jedno z rodziców nie żyje albo nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, władza rodzicielska przysługuje drugiemu z rodziców. To samo dotyczy wypadku, gdy jedno z rodziców zostało pozbawione władzy rodzicielskiej albo gdy jego władza rodzicielska uległa zawieszeniu.

§ 2. (uchylony)

§ 3. Jeżeli żadnemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska albo jeżeli rodzice są nieznani, ustanawia się dla dziecka opiekę.

Art. 95. [Zakres władzy rodzicielskiej]

§ 1. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

§ 2. Dziecko pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo, a w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra.

§ 3. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny.

§ 4. Rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

Zobacz również: Zgoda na wyjazd dziecka za granicę wzór

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Sprawowanie pieczy nad dzieckiem

Art. 96. [Piecza nad dzieckiem]

§ 1. Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

§ 2. Rodzice, którzy nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych uczestniczą w sprawowaniu bieżącej pieczy nad osobą dziecka i w jego wychowaniu, chyba że sąd opiekuńczy ze względu na dobro dziecka postanowi inaczej.

Art. 961. [Zakaz stosowania kar cielesnych]

Osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych.

Art. 97. [Wykonywanie władzy rodzicielskiej]

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

§ 2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Reprezentacja dziecka przez rodziców

Art. 98. [Reprezentacja dziecka przez rodziców]

§ 1. Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka.

§ 2. Jednakże żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka:

1) przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską;

2) przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.

§ 3. Przepisy paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym.

Art. 99. [Reprezentacja dziecka przez kuratora]

Jeżeli żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, reprezentuje je kurator ustanowiony przez sąd opiekuńczy.”

Zobacz również: Przekazanie opieki nad dzieckiem na czas wyjazdu

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Pozostawienie dziecka pod opieką znajomych

Istnieje w regulacjach prawnych zasada nadania rodzicom będącym małżonkami z mocy prawa pełnego zakresu praw rodzicielskich, jeżeli przy rozwodzie ojcu je ograniczono – to należy poprzez lekturę wyroku stwierdzić – na ile jest on władny do dalszego jej wykonywania. Osoby trzecie, którym udzieli Pani tych szczegółowych upoważnień (pkt 2) i tak nie mają pierwszeństwa przed ojcem, jako opiekunem prawnym w obszarze wykonywania władzy rodzicielskiej, który nie został wyłączony ograniczeniami z wyroku rozwodowego.

Jeżeli jednak okaże się, że ojciec ma np.: prawo do informacji bez prawa do decydowania o dziecku – wówczas warto osobom trzecim pozostawić upoważnienia, o których piszę w pkt 2. Chodzi o upoważnienia udzielone wg reguł i zasad obowiązujących w danych placówkach (edukacyjnych, medycznych itp.), które mają odpowiednie druki i procedury wskazania osób upoważnionych do informacji i decydowania. Owszem – prawo przewiduje pieczę zastępczą – ale jest to zupełnie inny zakres scedowania praw i nie o takie upoważnienie Pani chodzi – wówczas orzeczenie w tym zakresie wydaje sąd. Jednak najbezpieczniejszą formą są takie upoważnienia, o których pisze w powyższym. Wadą jest jedynie to, że nie sposób przewidzieć wszystkiego. Jednak nie ma możliwości udzielenia pełnomocnictwa ogólnego w zakresie władzy rodzicielskiej.

Przykłady

 
Wsparcie sąsiadów

Monika, matka 16-letniego Jakuba, musiała wyjechać za granicę na miesiąc z powodów zawodowych. Ojciec Jakuba, z którymi Monika jest rozwiedziona, ma ograniczone prawa rodzicielskie i nie jest w stanie przejąć pełnej opieki nad synem. Monika zdecydowała się pozostawić Jakuba pod opieką swoich zaufanych sąsiadów, państwa Nowak. Przed wyjazdem sporządziła pisemne upoważnienie, które umożliwia Nowakom podejmowanie decyzji w nagłych wypadkach medycznych oraz uczestniczenie w zebraniach szkolnych, co zostało zaakceptowane przez szkołę i lokalny ośrodek zdrowia.

 
Przyjaciółka rodziny jako opiekunka

Aneta, samotna matka 16-letniego Filipa, planowała miesięczny kurs językowy w Hiszpanii. Ojciec Filipa nie uczestniczy w jego życiu z powodu ograniczeń sądowych. Aneta postanowiła, że najlepszym rozwiązaniem będzie, jeśli Filip pozostanie pod opieką jej przyjaciółki Katarzyny, która zna chłopca od dziecka. Aneta zadbała o formalne upoważnienie dla Katarzyny, obejmujące zarówno codzienne decyzje dotyczące opieki i edukacji Filipa, jak i możliwość interwencji medycznej w razie potrzeby.

 
Rodzeństwo jako opiekunowie

Ewa, będąca za granicą w związku z konferencją naukową, musiała znaleźć opiekunów dla swojego 16-letniego syna Tomka. Zdecydowała się na swoją dorosłą córkę Annę i jej męża Jakuba, którzy mieszkają w tym samym mieście. Ewa przygotowała szczegółowe upoważnienie, pozwalające Annie i Jakubowi zarządzać sprawami szkolnymi Tomka oraz decydować o kwestiach medycznych. Dodatkowo zorganizowała spotkanie, podczas którego omówiła z nimi wszystkie istotne kwestie dotyczące opieki nad Tomkiem, by upewnić się, że są w pełni przygotowani do tej roli.

Podsumowanie

 

Podsumowując, przed wyjazdem za granicę, pozostawienie dziecka pod opieką osób trzecich wymaga odpowiedniego przygotowania i formalnego upoważnienia. Istotne jest, aby wybrać zaufane osoby, które będą mogły prawidłowo zadbać o dziecko w nieobecności rodzica. Upoważnienie powinno być specyficzne, obejmujące zarówno codzienne decyzje dotyczące opieki i edukacji, jak i kwestie medyczne, co zabezpieczy dobro dziecka i zgodność z przepisami prawnymi.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz wsparcia prawego przy planowaniu wyjazdu za granicę bez dziecka? Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz pomocy w redagowaniu upoważnień i innych dokumentów. Zapewniamy profesjonalne doradztwo dostosowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Jak wygląda opieka naprzemienna nad dzieckiem po rozwodzie? Kto będzie zobowiązany do płacenia alimentów i kto w tym przypadku decyduje o ważnych sprawach dziecka? Masz więcej pytań, Opisz nam swój problem wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Eliza Rumowska

O autorze: Eliza Rumowska

Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, obecnie udziela porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

porady prawne eporady24.pl

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawozus.pl

Szukamy prawnika »