• Zaktualizowano: 2024-04-13 • Autor: Marek Gola
Jakie są możliwości zmuszenia małżonka do wyprowadzki z domu przed rozwodem? Dom jest moją własnością kupioną w trakcie małżeństwa, ale przed ślubem zawarliśmy intercyzę. Mieszkam w tym domu wraz z małżonkiem i dzieckiem. Ze względu na rozpad pożycia i brak możliwości jakiegokolwiek porozumienia oraz na ciągłe kłótnie w obecności dziecka chcę, aby małżonek się wyprowadził przed orzeczeniem rozwodu (pozew w trakcie składania). Wiem, że do czasu rozwodu małżonek ma prawo mieszkać w moim mieszkaniu. Czy jest jakiś sposób, aby przekonać go do wyprowadzki? Czy mogę np. wynająć dom osobom trzecim i wyprowadzić się do innego mieszkania? Mam już dojść ciągłych kłótni i nie chcę mieszkać już z mężem pod jednym dachem.
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego, przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, przepisy Kodeksu karnego oraz przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
W pierwszej kolejności godzi się podkreślić, iż, jak słusznie Pani zauważa, choć nie przywołuje Pani przepisu, że dopóki są Państwo małżeństwem, mąż ma prawo do lokalu, w którym Pani zamieszkuje, nawet wówczas jeżeli lokal ten jest Paia majątkiem osobistym. Powyższe wynika z treści art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny”. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego. Tym samy samo wyprowadzenie się z mieszkania nie da jeszcze względnego spokoju, bowiem małżonek może „podążać” za Panią do nowego miejsca. W końcu nowe miejsce będzie Pani zajmowała na podstawie jakiejś umowy.
Zobacz również: Czy żona może wyrzucić mnie z mieszkania?
W chwili obecnej, wobec ograniczeń związanych z pandemią, eksmisja z lokalu jest możliwa tylko na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zgodnie z przywołanym przepisem jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania. Sąd rozpoznaje sprawę w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r., poz. 1460 z późn. zm.) o postępowaniu nieprocesowym. Postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku. Staje się ono wykonalne z chwilą ogłoszenia i może być zmienione lub uchylone w razie zmiany okoliczności.
Zobacz również: Czy mąż może wyrzucić żonę z domu?
Przepis art. 11a umożliwia sądowi zobowiązanie do opuszczenia mieszkania członka rodziny „wspólnie zajmującego mieszkanie”. Należy zwrócić uwagę na podobne, choć nie tożsame pojęcie zawarte w przepisie art. 58 § 2 zdanie pierwsze Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z tym przepisem jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. Zdanie drugie stanowi natomiast, że w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
Rekapitulując, nie ma przepisu, który w sposób bezproblemowy pozwoliłby pozbyć się małżonka z mieszkania. Na pewno przeprowadzka do innego mieszkania jest jakimś wyjściem, ale proszę pamiętać, że w przypadku „jakiegoś prawa do lokalu” mąż także będzie miał prawo je zająć. Jedyne. co może Pani uczynić, to bezumowne korzystanie z lokalu, wówczas skoro Pani nie ma prawa do lokalu, mąż nie może domagać się wprowadzenia do niego.
Zobacz również: Jak wyrzucić męża alkoholika z domu?
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Jesteś ofiarą przemocy domowej? Jak i kiedy możesz żądać usunięcia agresora ze wspólnego miejsca zamieszkania? Gdzie zgłosić problem? Zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika