Czy potrzebna jest zgoda ubezwłasnowolnionego męża na zamianę lub sprzedaż mieszkania?

Zgoda sądu w ważniejszych sprawach dotyczących majątku osoby ubezwłasnowolnionej

Opiekun obowiązany jest wykonywać swe czynności z należytą starannością, jak tego wymaga dobro pozostającego pod opieką i interes społeczny. Opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką; podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego. Opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.

Zasadne jest wskazanie, iż opiekun nie może reprezentować osób pozostających pod jego opieką:

1. przy czynnościach prawnych między tymi osobami;
2. przy czynnościach prawnych między jedną z tych osób a opiekunem albo jego małżonkiem, zstępnymi, wstępnymi lub rodzeństwem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz osoby pozostającej pod opieką.

Rozumiem, że Pani wolą jest sprzedaż mieszkania i kupna nowego (innego) w bloku wyposażonym w windę oraz na niższej kondygnacji.

Zabezpieczenie interesów podopiecznego

Innymi słowy, by sprzedać mieszkanie, będzie Pani musiała uzyskać zgodę sądu na taką czynność. Sąd owszem może wyrazić zgodę, ale jedynie wówczas jeżeli uzna, że działanie to ma na celu zabezpieczenie interesów podopiecznego, a poza tym, że nie ma szans na wynajem mieszkania, względnie, że nie stać Panią na kupna mieszkania nowego przy jednoczesnym utrzymaniu tego mieszkania. Nadto jeżeli taka zgoda zostanie udzielona to wówczas winna zostać wskazana kwota, poniżej której notariusz nie będzie mógł sporządzić aktu notarialnego. Tym samym dojdzie do zabezpieczenia interesów Pani męża, by sprzedaż nie nastąpiła na zasadach przez Panią uznanych i w pełni swobodnie. To z kolei może wpłynąć na długość takiego postępowania, bowiem sąd winien w tym zakresie wspierać się opinią biegłego rzeczoznawcy sądowego na okoliczność ustalenia wartości nieruchomości, poniżej której jej sprzedaż nie będzie możliwa.

Jako opiekun prawny będzie Pani mogła wnosić o wyrażenie zgody na sprzedaż nieruchomości do sądu opiekuńczego (sąd rejonowy wydział rodzinny i nieletnich) właściwego dla miejsca zamieszkania mamy. Opłata sądowa od wniosku wynosi 40 zł.

Zobacz również: Osoba całkowicie ubezwłasnowolniona

Czy osoba ubezwłasnowolniona będzie musiała stawić się w sądzie?

Jeżeli chodzi o obecność Pani męża na rozprawie to sąd zadecyduje, czy mąż winien być przesłuchiwany w sądzie, czy też w jego miejscu zamieszkania. Zanim jednak sąd oceni, czy mąż winien być przesłuchiwany w sprawie, będzie posiłkował się opinią biegłych w zakresie psychologii i psychiatrii na okoliczność ustalenia, czy zasadne jest doręczenia mężowi pism sądowych, a także, czy zasadne jest jego przesłuchanie.

Jak podkreśla się w orzecznictwie, „sąd opiekuńczy, rozpoznając wniosek kuratora absentis i zezwolenie na dokonanie czynności prawnej, przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem podopiecznego (art. 156 k.r.o. w zw. z art. 178 § 2 K.r.o.), musi rozpatrzyć, czy planowana czynność prawna, ma na celu ochronę praw podopiecznego, a m.in. szeroko rozumianych jego praw majątkowych (art. 184 § 1 k.r.o.) oraz czy jest korzystna i celowa dla niego, a takie czy odpowiada względom gospodarczym” (postanowienie Sadu Najwyższego z dnia 24 lutego 1995 r., sygn. akt II CRN 155/94). W mojej ocenie zasadne jest powoływanie się na wolę męża sprzed choroby.

Zobacz również: Jak zostać opiekunem prawnym dziecka?

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Postanowienie Sadu Najwyższego z dnia 24 lutego 1995 r., sygn. akt II CRN 155/94