Separacja a opieka nad dzieckiem

• Zaktualizowano: 2025-08-24 • Autor: Monika Cieszyńska

Chciałabym wnieść pozew o separację. Mieszkanie, w którym obecnie mieszkam, jest własnością męża, mamy 2-letnie dziecko. Oczywiście mąż żąda, abym się wyprowadziła, jednak bez dziecka. Mam możliwość przeprowadzenia się do rodziców, którzy mieszkają ok. 100 km od miejscowości, w której mieszkam obecnie. Problem polega na tym, że nie chcę wyjechać bez dziecka. Mąż grozi, że nie pozwoli mi go zabrać ze sobą. Jak mogę rozwiązać ten problem? Czy istnieje jakaś prawna regulacja, która mówi, że w takiej sytuacji dziecko pozostaje przy matce?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Separacja a opieka nad dzieckiem

Separacja a kwestie mieszkaniowe

W wyroku orzekającym separację sąd zawrze rozstrzygnięcie o sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego przez małżonków mieszkania, nawet jeśli stanowi ono majątek osobisty tylko jednego z małżonków.

W piśmiennictwie przyjmuje się, że w przypadku orzeczenia separacji małżonek, który nie ma uprawnienia do mieszkania, może także – odwołując się do obowiązku wzajemnej pomocy istniejącego między małżonkami po orzeczeniu separacji – dochodzić zapewnienia mu możliwości korzystania z mieszkania drugiego małżonka oraz znajdujących się tam przedmiotów urządzenia domowego. Nadto prawo do korzystania z mieszkania może być również przedmiotem obowiązku alimentacyjnego w stosunkach między małżonkami pozostającymi w separacji orzeczonej przez sąd.

Zgodnie z art. 61 [4] § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „jeżeli wymagają tego względy słuszności, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy”.

Tym samym w postępowaniu o orzeczenie separacji może Pani dochodzić zapewnienia sobie dalszej możliwości korzystania z przedmiotowego mieszkania należącego do Pani męża.

Zobacz również: Kiedy ojciec może odebrać dziecko matce?

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej po orzeczeniu separacji

Kolejnym obligatoryjnym rozstrzygnięciem, które musi znaleźć się w wyroku orzekającym separację, jest rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka albo może pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom.

Przede wszystkim sąd w pierwszej kolejności powinien uwzględnić porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie (separacji), ale tylko pod warunkiem że porozumienie to jest zgodne z dobrem dziecka.

Pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom jest możliwe tylko wówczas, gdy strony przedstawiły porozumienie dotyczące zarówno sposobu wykonywania tej władzy, jak i utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. W barku porozumienia między rodzicami sąd również określi miejsce pobytu dziecka.

Podsumowując, do czasu prawomocnego orzeczenia separacji (wyrok co do zasady staje się prawomocny, jeśli w okresie dwóch tygodni od jego ogłoszenia żadna ze stron go nie zaskarżyła), doradzam Pani pozostanie w dotychczasowym miejscu zamieszkania, gdyż do tego czasu ma Pani prawo korzystać z mieszkania stanowiącego majątek osobisty męża, co potwierdza art. 28 [1] Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego”.

Z uwagi na to, że między Państwem brak jest porozumienia co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i miejsca pobytu dziecka, o kwestiach tych musi rozstrzygnąć sąd orzekający separację.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Anna przez kilka miesięcy mieszkała z mężem w jego mieszkaniu, które stanowiło jego majątek osobisty. Gdy postanowiła złożyć pozew o separację, usłyszała od niego, że musi się wyprowadzić i zostawić dziecko pod jego opieką. Anna nie zgodziła się na takie rozwiązanie i w pozwie zawarła wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka przy sobie. Sąd szybko wydał postanowienie tymczasowe, dzięki czemu mogła spokojnie opiekować się synem do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

 

Marta chciała po rozstaniu przeprowadzić się do rodziców oddalonych o sto kilometrów. Jej mąż próbował ją zastraszyć, twierdząc, że nie pozwoli jej zabrać córki. Obawiała się, że bez formalnej decyzji sądu będzie musiała wyjechać sama, ale prawnik poradził jej, by nie ulegała naciskom i złożyła wniosek o ustalenie miejsca pobytu dziecka przy matce. Dzięki temu sąd jasno wskazał, że to ona sprawuje bieżącą opiekę, a ojcu przyznał prawo do regularnych kontaktów.

 

Katarzyna przez długi czas nie wiedziała, że mimo iż mieszkanie było własnością męża, ona również miała prawo w nim przebywać wraz z synem. Gdy mąż zaczął wymagać, aby opuściła dom natychmiast po złożeniu pozwu o separację, powołała się na przepisy kodeksu rodzinnego, które zapewniają małżonkowi korzystanie z lokalu w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Spór rozstrzygnął sąd, który nie tylko dopuścił dalsze korzystanie z mieszkania przez Katarzynę, ale też ustalił, że dziecko pozostaje przy niej, a ojciec będzie mógł je odwiedzać w określonych terminach.

Podsumowanie

Separacja to nie tylko rozstanie małżonków, ale także konieczność uregulowania kwestii mieszkaniowych i opieki nad dzieckiem. Do czasu prawomocnego wyroku oboje rodzice mają równe prawa i obowiązki, a żadne z nich nie może samodzielnie decydować o miejscu pobytu dziecka. Ostateczne rozstrzygnięcie zawsze należy do sądu, który kieruje się przede wszystkim dobrem małoletniego. Dlatego warto pamiętać, że już w pozwie o separację można złożyć wniosek o zabezpieczenie, aby zapewnić sobie i dziecku stabilną sytuację na czas trwania postępowania.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz wsparcia w sprawach rodzinnych, separacji czy ustalenia opieki nad dzieckiem? Skorzystaj z naszej porady prawnej online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Prześlij opis swojej sytuacji, a otrzymasz profesjonalną opinię prawnika wraz z praktycznymi wskazówkami, jakie kroki możesz podjąć. Dzięki temu zyskasz pewność, że działasz zgodnie z prawem i w najlepszym interesie swoim oraz dziecka.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Potrzebujesz pomocy w napisaniu wniosku o uregulowanie kontaktów ojca z dziećmi? Nasi prawnicy służą pomocą, opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Monika Cieszyńska

O autorze: Monika Cieszyńska

Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Toruniu, nr wpisu TR-871. Absolwentka prawa Katedry Praw Człowieka na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizuje się przede wszystkim w prawie rodzinnym i opiekuńczym oraz karnym – udzieliła dotąd porad setkom naszych klientów, w których życie często niesłusznie wtargnęła policja i prokuratura, a wielu rodzinom pomogła rozwiązać burzliwe niekiedy konflikty małżeńskie i opiekuńcze (opieka nad dziećmi, alimenty, widzenia z dziećmi). Posiada licencję zarządcy nieruchomości (nr licencji 20460). W kręgu jej zainteresowań znajdują się również zagadnienia prawa spółdzielczego.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

porady prawne eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

prawozus.pl