Przysposobienie a kontakty z rodzicem biologicznym

Kontakty dziecka z rodzicem biologicznym po jego przysposobieniu przez ojczyma

Sąd opiekuńczy, rozstrzygając jakiekolwiek sprawy z zakresu dotyczącego małoletniego dziecka, w tym także kontaktu, ma jeden zasadniczy ustawowy priorytet – dobro dziecka.

Generalnie ustawodawca, tworząc unormowania w zakresie prawa do kontaktów, także kierował się tą regułą, uznając, że kontakty dziecka z rodzicami (także biologicznymi po adopcji), jak i innymi krewnymi, służą jego dobru i powinny być z reguły utrzymywane. To w ramach sytuacji unormowanych i wyjątkowych sąd może je ograniczać lub wykluczać (zabraniać).

Regulacje z Kodeksu opiekuńczego i rodzinnego (K.r.o.) wyglądają następująco w zakresie kontaktów z dzieckiem:

„Oddział 3. Kontakty z dzieckiem

„Art. 113. [Prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów]

§ 1. Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.

§ 2. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.”

„Art. 113¹. [Ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem]

§ 1. Jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy.

§ 2. Przepisy § 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli dziecko nie przebywa u żadnego z rodziców, a pieczę nad nim sprawuje opiekun lub gdy zostało umieszczone w pieczy zastępczej.”

Art. 1132. [Ograniczenie utrzymywania kontaktów z dzieckiem]

§ 1. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem.

§ 2. Sąd opiekuńczy może w szczególności:

1) zakazać spotykania się z dzieckiem;

2) zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;

3) zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;

4) ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;

5) zakazać porozumiewania się na odległość.”

„Art. 1133. [Zakaz utrzymywania kontaktów z dzieckiem]

Czy sąd może zakazać kontaktów biologicznego ojca z dzieckiem?

Jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania.”

Art. 1134. [Zobowiązanie rodziców do określonego postępowania]

Sąd opiekuńczy, orzekając w sprawie kontaktów z dzieckiem, może zobowiązać rodziców do określonego postępowania, w szczególności skierować ich do placówek lub specjalistów zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń.”

„Art. 1135. [Zmiana rozstrzygnięcia o kontaktach z dzieckiem]

Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.”

Art. 1136. [Odpowiednie stosowanie do innych sprawujących pieczę nad dzieckiem]

Przepisy niniejszego oddziału stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem.”

Zobacz również: Przysposobienie dziecka a kontakty z biologicznym ojcem

Utrata praw rodzicielskich a kontakty z dzieckiem

Dlatego musi Pan mieć na uwadze, że wprawdzie w następstwie adopcji z Pana strony wobec dzieci władza rodzicielska rodziców biologicznych ustanie. Utrata władzy rodzicielskiej przez nich ma charakter ostateczny i nie zostaje ona przywrócona wobec adoptowanych dzieci nawet po Pana śmierci. Wraz z wygaśnięciem władzy rodzicielskiej – wygasają wszystkie wiążące się z nią uprawnienia rodziców biologicznych wobec dzieci. Niestety – jedyny wyjątek stanowi prawo do kontaktów z dziećmi – prawo to jest niezależne od władzy rodzicielskiej, zatem nawet po wygaśnięciu władzy rodzicielskiej mają oni prawo domagać się osobistej styczności z dziećmi. To prawo także przysługuje każdemu z dzieci wobec nich. W takiej sytuacji warto pamiętać, że przesłanką pozbawienia rodziców biologicznych prawa styczności z dziećmi może być jedynie poważne zagrożenie lub naruszenie (jak na wstępie nadmieniłam) dobra dziecka.

Zobacz również: Przysposobienie dziecka żony ile trwa

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59