Pełnoletnie dziecko a zabezpieczenie alimentacyjne, czy trzeba zakładać nową sprawę?

Obowiązywanie zabezpieczenia alimentacyjnego

Jeżeli sąd orzekł o zabezpieczeniu alimentów na rzecz małoletniego dziecka, a dziecko w czasie trwania procesu uzyskało pełnoletność, to mimo tego zabezpieczenie dalej jest ważne – upada dopiero w momencie uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, w którym już sąd nie ustala alimentów na rzecz dorosłego dziecka.

Dopóki więc trwa postępowanie rozwodowe, postanowienie w przedmiocie nałożenia na ojca obowiązku alimentacyjnego jest ważne. Jeżeli jednak w czasie postępowania rozwodowego dziecko stanie się pełnoletnie, w wyroku kończącym sprawę sąd nie orzeknie już o alimentach na dziecko. Gdy zabezpieczenie upadnie – zakończy się sprawa rozwodowa – dziecko samo musi założyć przeciwko ojcu sprawę o zasądzenie alimentów.

Zgodnie bowiem z treścią art. 58 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia”.

Rozwód a alimenty

W wyroku orzekającym rozwód sąd z urzędu, a zatem niezależnie od woli małżonków, rozstrzyga, w jakiej wysokości każdy z nich jest obowiązany po rozwiązaniu małżeństwa do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania każdego ze wspólnych małoletnich dzieci.

Obowiązek orzekania o alimentach na rzecz wspólnych małoletnich dzieci małżonków ma charakter bezwzględny. „Sąd więc musi rozstrzygnąć o obowiązku alimentacyjnym nawet wówczas, gdy strona nie zgłosiła żądania lub też oświadczyła, że rezygnuje z alimentów” (tak wyr. SA w Poznaniu z 17.12.2009 r., sygn. akt I ACa 906/09). W orzecznictwie SN utrwalone jest, że „żadne z rodziców (ani inny przedstawiciel dziecka) nie może ważnie zrzec się w jego imieniu roszczeń alimentacyjnych” (tak uchw. SN z 12.4.1990 r., sygn. akt III CZP 12/90).

Proszę więc mieć na uwadze, iż w wyroku rozwodowym sąd orzeka jedynie o kwestiach związanych z małoletnimi dziećmi. Jeżeli w dacie wyrokowania dziecko będzie już pełnoletnie, sąd nie będzie zajmował się tą kwestią. Jeżeli jednak obecnie wydane jest zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego dziecka, a dziecko to w czasie sprawy sądowej osiągnie pełnoletność, to zabezpieczenie takie jest ważne, dopóki nie upadnie, a więc dopóki nie zakończy się prawomocnie postępowanie rozwodowe.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 17.12.2009 r., sygn. akt I ACa 906/09

3. Uchwała Sądu Najwyższego z 12.4.1990 r., sygn. akt III CZP 12/90