Sprawa o alimenty - nieznany adres pozwanego

Zobowiązanie powoda do ustalenia i podania aktualnego adresu pozwanego

Postawione pytanie sprowadza się do tego, czy sąd może zobowiązać powoda do ustalenia i podania aktualnego adresu pozwanego. W opisywanym przypadku przesyłka została nieodebrana – jak rozumiem awizowana dwukrotnie pod adresem zameldowania pozwanej.

Zapytuje Pani ponadto, czy nieodebranie poczty przez pozwaną będzie skutkowało dalszym odraczaniem sprawy oraz jak postąpić, aby wznowić sprawę. Należałoby jednak doprecyzować: czy sprawa cały czas się toczy, nie została zakończona, sąd tylko odroczył termin rozprawy?

Co powinno zawierać pismo procesowe?

Zgodnie z art. „Art. 126. § 1. Każde pismo procesowe powinno zawierać:

1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

2) oznaczenie rodzaju pisma;

3) osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności;

4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;

5) wymienienie załączników.

§ 2.Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie przedmiotu sporu oraz:

1) oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,

2) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub

3) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.”

Z powyższego zatem wynika (art. 126 § 2 ust. 1 K.p.c.), że wnosząc pismo inicjujące sprawę, to powód winien podać adres zamieszkania pozwanego. Przy tym wyraźnie wskazane jest, że chodzi o adres zamieszkania, nie zaś formalny adres zameldowania. Oczywiście przyjmuje się domniemanie, że strona zamieszkuje pod adresem zameldowania (wynika to z obowiązku zameldowania się pod adresem miejsca zamieszkania), niemniej jednak, jeśli wiadomo, że adresy te się nie pokrywają, powód powinien wskazać miejsce zamieszkania, nie zaś zameldowania.

Powódka sama podała, że wiadomo jej, iż pozwana nie zamieszkuje pod adresem zameldowania, sąd zatem nie mógł przyjąć, że prawidłowo podała miejsce zamieszkania pozwanej. Ponieważ to powódka powinna podać adres zamieszkania pozwanej, sąd słusznie zobowiązał ją do uzupełnienia tego braku. Zgodnie z art. 130 K.p.c.

„Art. 130. § 1. Jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym.

§ 11. Jeżeli pismo wniosła osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą, która nie ma w kraju przedstawiciela, przewodniczący wyznacza termin do poprawienia lub uzupełnienia pisma albo uiszczenia opłaty nie krótszy niż miesiąc.

§ 2. Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

§ 3. Pismo poprawione lub uzupełnione w terminie wywołuje skutki od chwili jego wniesienia.

(…).”

Zobacz również: Właściwość sądu w sprawie o alimenty

Niewskazanie w pozwie miejsca zamieszkania pozwanego jest brakiem formalnym pozwu

Niewskazanie w pozwie miejsca zamieszkania pozwanego jest brakiem formalnym pozwu, który powód musi uzupełnić pod rygorem zwrotu pozwu (por. uchwała SN z 17.07.2014 r. III CZP 43/14).

Jeśli adres zamieszkania pozwanego zostanie ustalony i podany, sąd nada bieg sprawie. W takim wypadku prawidłowe doręczenia (po dwukrotnym awizowaniu) pod właściwy adres nie będą powodowały kolejnego odraczania sprawy, ale przyjęcie, że pismo zostało skutecznie doręczone (to tzw. doręczenie zastępcze). Zgodnie z art. 139 K.p.c.:

„Art. 139. § 1. W razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających, pismo przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe należy złożyć w placówce pocztowej tego operatora, a doręczane w inny sposób – w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej ze wskazaniem gdzie i kiedy pismo pozostawiono, oraz z pouczeniem, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, czynność zawiadomienia należy powtórzyć.

§ 11. Pismo złożone w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe może zostać odebrane także przez osobę upoważnioną na podstawie pełnomocnictwa pocztowego do odbioru przesyłek pocztowych, w rozumieniu tej ustawy.

§ 2. Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane. W takim przypadku doręczający zwraca pismo do sądu z adnotacją o odmowie jego przyjęcia.

§ 3. Pisma dla osób prawnych, organizacji, osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów – w razie niemożności doręczenia w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających z uwagi na nieujawnienie w rejestrze albo w ewidencji zmiany adresu, a w przypadku osób fizycznych miejsca zamieszkania i adresu – pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowe miejsce zamieszkania i adres są sądowi znane.

§ 4. Sąd rejestrowy przy ogłoszeniu lub doręczeniu postanowienia o pierwszym wpisie poucza wnioskodawcę o skutkach zaniedbania ujawnienia w rejestrze zmian określonych w § 3.

§ 5. Na wniosek strony sąd albo referendarz sądowy na posiedzeniu niejawnym wydaje zaświadczenie, w którym stwierdza, że wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty został uznany za doręczony na oznaczony adres w trybie określonym w § 1.”

Zobacz również: Czy ojciec dziecka może odmówić mi podania adres?

Co zrobić gdy nie można ustalić miejsca zamieszkania pozwanego?

Gdyby niemożliwe było ustalenie miejsca zamieszkania pozwanej, można powołać kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu (art. 144 K.p.c.):

„Art. 144. § 1. Przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W sprawach o roszczenia alimentacyjne, jak również w sprawach o ustalenie pochodzenia dziecka i o związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego.

§ 2. O ustanowieniu kuratora przewodniczący ogłosi publicznie w budynku sądowym i lokalu wójta, (burmistrza, prezydenta miasta), w sprawach zaś większej wagi, gdy uzna to za potrzebne, także w prasie.

§ 3. Z chwilą doręczenia pisma kuratorowi doręczenie staje się skuteczne. Sąd może jednak uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu od chwili wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym.

§ 4. Czynności określone w § 1-3 może wykonywać także referendarz sądowy.”

Zobacz również: Pozew o rozwód właściwość sądu

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Uchwała Sądu Najwyższego z 17.07.2014 r. III CZP 43/14