Jak pozbyć się żony z mieszkania przed rozwodem?
• Zaktualizowano: 2024-02-12 • Autor: Marek Gola
Artykuł porusza złożone i ważne kwestie dotyczące wspólnego zamieszkiwania małżonków w kontekście polskiego prawa. Szczególnie skupiamy się na aspektach prawnych wynikających z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w tym na prawie jednego z małżonków do korzystania z mieszkania należącego do drugiego małżonka. Z takim problemem zwrócił się do nas pan Bogdan. Mieszkanie jest jego własnością kupioną w trakcie małżeństwa, ale przed ślubem zawarł z żoną intercyzę. Mieszka w tym mieszkaniu wraz z małżonką i dzieckiem. Ze względu na rozpad pożycia i brak możliwości jakiegokolwiek porozumienia oraz na kłótnie w obecności dziecka nasz klient chce, aby małżonka się wyprowadziła przed orzeczeniem rozwodu (pozew w trakcie składania). Wie, że do czasu rozwodu małżonka ma prawo mieszkać w jego mieszkaniu. Autor pytania zastanawia się, czy jest jakiś sposób, aby przekonać ją do wyprowadzki. Czy może np. wynająć to mieszkanie osobom trzecim i wyprowadzić się do innego mieszkania?
Wspólne zamieszkiwanie małżonków
W pierwszej kolejności godzi się podkreślić, iż, jak słusznie zauważa pan Bogdan, choć nie przywołuje przepisu, że dopóty są z żoną małżeństwem, żona ma prawo do lokalu, w którym zamieszkuje, nawet wówczas, jeżeli lokal ten jest męża majątkiem osobistym. Powyższe wynika z treści art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny”. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego. Tym samy samo wyprowadzenie się z mieszkania nie da jeszcze względnego spokoju, bowiem małżonka może „podążać” za mężem do nowego miejsca. W końcu nowe miejsce będzie on zajmował na podstawie jakiejś umowy.
Zobacz też: Czy można wyrzucić dziecko z domu?
Pozbycie się małżonka – przemoc w rodzinie
Zgodnie z art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie „jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania”. Sąd rozpoznaje sprawę w trybie przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym. Postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku. Staje się ono wykonalne z chwilą ogłoszenia i może być zmienione lub uchylone w razie zmiany okoliczności.
Przepis art. 11a umożliwia sądowi zobowiązanie do opuszczenia mieszkania członka rodziny „wspólnie zajmującego mieszkanie”. Należy zwrócić uwagę na podobne, choć nie tożsame pojęcie zawarte w przepisie art. 58 § 2 zdanie pierwsze. Zgodnie z tym przepisem jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. Zdanie drugie stanowi natomiast, że w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
Zobacz również: Skutki wyprowadzki przed rozwodem
Sposób na osobne zamieszkiwanie przed rozwodem
Rekapitulując, nie ma przepisu, który w sposób bezproblemowy pozwoliłby pozbyć się małżonka z mieszkania. Na pewno przeprowadzka do innego mieszkania jest jakimś wyjściem, ale trzeba pamiętać, że w przypadku „jakiegoś prawa do lokalu” żona także będzie miała prawo je zająć. Jedyne, co może uczynić nasz klient, to rozważyć bezumowne korzystanie z lokalu, wówczas skoro on nie ma prawa do lokalu, żona nie może domagać się wprowadzenia do niego.
Zobacz również: Czy mąż może wyrzucić żonę z domu po rozwodzie?
Przykłady
Przypadek Ewy i Tomasza
Ewa i Tomasz są małżeństwem od 10 lat, ale ich związek przechodzi kryzys. Tomasz jest właścicielem mieszkania, w którym oboje mieszkają. Gdy relacje między nimi stały się napięte, Ewa zdecydowała się na rozwód i chciała wyprowadzić się, jednak ze względów finansowych nie była w stanie tego zrobić od razu. Mimo że mieszkanie należy do Tomasza, na mocy art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Ewa ma prawo w nim pozostać do czasu rozwiązania spraw rozwodowych, ponieważ służy to zaspokojeniu potrzeb rodziny.
Historia Anny i Krzysztofa
Anna i Krzysztof są w trakcie burzliwego rozwodu. Krzysztof, który wykazywał agresywne zachowania, został zmuszony do opuszczenia wspólnego mieszkania na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Anna, dotknięta przemocą, wniosła sprawę do sądu, który po rozpatrzeniu dowodów i szybkim procesie nakazał Krzysztofowi opuszczenie mieszkania.
Sytuacja Magdy i Marcina
Magda i Marcin są w separacji, a ich rozwód jest w toku. Marcin, który nie jest właścicielem mieszkania, w którym oboje mieszkali, zdecydował się na wyprowadzkę i wynajęcie nowego lokum. Mimo to Magda która nie ma formalnego prawa do tego mieszkania, również zdecydowała się tam zamieszkać, powołując się na swoje prawa wynikające z małżeńskiego stosunku prawnego. Ta sytuacja tworzy skomplikowany paradoks prawny, gdyż Marcin, nie będąc właścicielem, nie może zabronić Magdzie zamieszkania tam, choć to on ponosi koszty wynajmu.
Podsumowanie
Podsumowując, prawo polskie zapewnia szczególne ramy ochronne w kontekście wspólnego zamieszkiwania małżonków, równoważąc prawa i obowiązki obu stron. Nie jest łatwo pozbyć się z mieszkania męża lub żony jeszcze przed rozwodem – choć bywają sytuacje, gdy jest to możliwe.
Oferta porad prawnych
Jeśli potrzebujesz wsparcia prawego w sprawach dotyczących wspólnego zamieszkiwania małżonków, nasz zespół doświadczonych prawników jest do Twojej dyspozycji. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie, na które zasługujesz. Wykorzystaj w tym celu formularz kontaktowy znajdujący się poniżej.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej - Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493
Czy po rozwodzie możesz wyrzucić męża ze swojego domu i czy meldunek chroni go przed eksmisją? Opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
