Podważenie częściowego podziału majątku
• Zaktualizowano: 2024-05-01 • Autor: Tomasz Krupiński
W zeszłym roku mój mąż po 30 latach małżeństwa odszedł do kochanki, z którą był związany od 2 lat. Mąż zaproponował podział majątku wspólnego (mieliśmy zawartą umowę o rozszerzenie współwłasności majątkowej). Uznaliśmy, że ja dostanę dom, a on działkę o powierzchni 30 arów. Spotkaliśmy się u notariusza, aby dokonać podziału. Dom został przepisany na mnie. W akcie notarialnym jest napisane, że „małżonkowie X dokonują częściowego podziału majątku wspólnego w ten sposób, że ja otrzymuję całą zabudowaną nieruchomość… strony podają wartość przedmiotów podlegających podziałowi majątku wspólnego na kwotę 600,000 zł i oświadczają, że z tytułu zawarcia niniejszej umowy o podział majątku wspólnego nie dochodzi między nimi do żadnych spłat, dopłat lub innych rozliczeń finansowych”. W tym samym dniu podpisaliśmy też umowę rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Mieliśmy jeszcze podpisać akt zrzeczenia się mojej połowy działki na korzyść męża, jednak do tego nie doszło, gdyż notariusz poinformował nas o braku możliwości sprzedaży ww. działki (umowa rolna, podatek itd.). Mąż chce sprzedać tę działkę, a więc jako małżeństwo możemy to zrobić, unikając dodatkowych kosztów. Po jakimś czasie mąż stwierdził, że jednak chce dokładnie połowę całego majątku i grozi mi, że podważy akt notarialny z dnia 7 października 2021 r. Zażądał połowy domu, ponieważ uważa, że występuje rażąca niesprawiedliwość finansowa. Czy może podważyć akt notarialny? Czy teraz może wymagać spłaty wyposażenia domu? Czy muszę zrzec się połowy wspólnej (jeszcze) działki?
Podważenie aktu notarialnego
Mąż może podważyć akt notarialny jedynie hipotetycznie. Musiałby wykazać wady oświadczenia woli, a w opisanej sytuacji nie ma takowych podstaw. Bez wątpienia mąż będzie mógł żądać dokonania uzupełniającego podziału majątku wspólnego.
W postanowieniu z dnia 14 lipca 1983 r. (sygn. akt IV CR 282/83) Sąd Najwyższy uznał, że składniki majątku wspólnego byłych małżonków niezgłoszone do podziału lub pominięte przez sąd w prawomocnym orzeczeniu o podział nie przestają być majątkiem wspólnym; mogą przeto zostać podzielone w drodze umowy lub orzeczenia sądowego (podział uzupełniający). Podkreślenia wymaga, że w tym postępowaniu rozliczeniu podlega całość stosunków między małżonkami według stanu na dzień ustania wspólności, a przedmiotem podziału jest objęty stan czynny masy majątkowej w czasie orzekania, jak też równowartość rzeczy lub praw należących do wspólności, lecz zbytych przez jedno z małżonków po jej ustaniu oraz równowartość rzeczy w sposób rozmyślny, ze szkodą dla drugiego małżonka zbytych w czasie trwania wspólności (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 października 1967 r., sygn. akt III CZP 73/67).
Oddalenie wniosku o podział majątku wspólnego może nastąpić tylko wówczas, gdy nie istnieje majątek wspólny, ponieważ jego podział został już dokonany. Zatem, o ile sąd uznałby, że składnik pominięty należy do majątku wspólnego, doszłoby do jego podziału.
Majątek osobisty małżonków
Stosownie do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„Art. 33. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej”.
Działka, wyposażenie domu oraz nakłady mogą zostać rozliczone w toku podziału majątku przed sądem. Dom został już podzielony, stąd też ten składnik majątku wspólnego nie będzie już przedmiotem rozważań sądu.
Przykłady
Podsumowanie
Oferta porad prawnych
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 1983 r. (sygn. akt IV CR 282/83
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 października 1967 r., sygn. akt III CZP 73/67
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
Najnowsze
Zadaj pytanie »
» Żona wyprowadziła się z domu z dziećmi po zdradzie, czy mam obowiązek jej utrzymania?
» Czy po ślubie majątek małżonków staje się wspólny?
» Jak usunąć z domu byłego partnera córki który nie chce się wyprowadzić?
» Wyjazd z dzieckiem za granicę na wakacje a zgoda ojca
» Nowy związek w trakcie separacji a orzeczenie o winie przy rozwodzie
