Indywidualne porady prawne
• Opublikowane: 2022-03-11 • Autor: Katarzyna Bereda
Kilka dni temu mąż odszedł do kochanki. Zaproponował przepisanie wspólnego mieszkania na mnie. Czy do tego potrzebne jest ustanowienie rozdzielności majątkowej? Ja zarabiam 3500 zł, a mąż 20 000 zł (choć może część dochodów ukrywać). Zaproponował też alimenty na dzieci i na mnie. Aktualnie mamy wspólne konto bankowe. Co powinnam zrobić, aby zabezpieczyć siebie i dzieci, czyli naszą rodzinę, po odejściu męża?
Tak, jak najbardziej możecie Państwo w trakcie Państwa małżeństwa dokonywać darowizn i rozporządzać majątkiem – aby nieruchomość była Pani jedyną własnością, konieczna jest darowizna męża na Pani rzecz – potrzebny będzie akt notarialny w tym zakresie. Jeżeli chodzi o zabezpieczenie Pani i dzieci, a także określenie ewentualnych alimentów, proponuję, aby złożyli Państwo pozew o separację – jeżeli nie chcecie Państwo rozwodu. Jeżeli mąż się wyprowadzi0,ł to żyjecie Państwo w separacji faktycznej, należałoby więc niniejsze sformalizować.
Proszę pozwolić, iż jednak wytłumaczę Pani zasadność orzeczenia separacji i rozwodu, gdyż będzie to pomocne w podjęciu przez Panią decyzji. Konieczne jest złożenie pozwu do sądu okręgowego miejsca zamieszkania i oczekiwanie na wyznaczenie rozprawy. Z uwagi na konieczność ustosunkowania się jedynie do okoliczności wspólności majątkowej i odpowiednio jej ustania, skupię się właśnie na niniejszym zagadnieniu.
Zgodnie bowiem z treścią art. 614 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej. W świetle komentowanego przepisu separacja przynosi takie skutki jak rozwód, z wyjątkiem:
1) możliwości zawarcia małżeństwa, tzn. zawarcie nowego małżeństwa po orzeczeniu separacji nie jest możliwe;
2) zwolnienia małżonków z obowiązku wzajemnej pomocy, tzn. małżonkowie pozostający w separacji mają obowiązek wzajemnej pomocy, jeżeli wymagają tego względy słuszności”.
Nie budzi wątpliwości bowiem, iż orzeczenie rozwodu powoduje powstanie rozdzielności majątkowej z mocy prawa.
Zobacz również: Intercyza a alimenty na dziecko
Natomiast zgodnie z treścią art. 54:
„§ 1. Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej.
§ 2. Z chwilą zniesienia separacji powstaje między małżonkami ustawowy ustrój majątkowy. Na zgodny wniosek małżonków sąd orzeka o utrzymaniu między małżonkami rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa istotnie powstanie między małżonkami w wyniku orzeczenia separacji pod warunkiem jednak, że przed tym orzeczeniem istniała między małżonkami wspólność majątkowa – bez względu na podstawę jej powstania”.
W tym zakresie przepis ten ma charakter przymusowy i jest to stanowisko powszechne w literaturze [por. J. Panowicz-Lipska, Instytucja separacji, s. 27; T. Smyczyński, Kierunki reformy, s. 310; B. Czech, w: K. Piasecki (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy, s. 483].
Jeżeli natomiast przed orzeczeniem separacji między małżonkami już istniała rozdzielność majątkowa, powstała z mocy ustawy (por. komentarz do art. 53), z orzeczenia sądu (por. komentarz do art. 52) czy na podstawie intercyzy (por. tezy do art. 47 § 1), to przepis ten w istocie rzeczy nie rodzi de lege lata żadnych skutków prawnych. E. Michniewicz-Broda (por. Majątkowe skutki separacji, s. 78, teza 2) wskazuje, że „jeśli skutkiem zniesienia separacji jest przywrócenie wspólności ustawowej lub umownej, powstały z powrotem ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej obowiązuje na przyszłość, nie obejmuje więc przedmiotów majątkowych nabytych przez każdego z małżonków w czasie obowiązującej ich rozdzielności. Przedmioty te będą mogły być w późniejszym czasie włączone do wspólności z ograniczeniami wynikającymi z art. 49 KRO, jeśli małżonkowie wyrażą taką wolę, zawierając stosowną umowę majątkową o rozszerzeniu wspólności (art. 47 § 1 KRO). Należy także podnieść, iż ustrój rozdzielności powstały w wyniku orzeczenia separacji ma charakter przymusowy i pozostaje ustrojem obligatoryjnym przez cały okres separacji”.
Wyłączona jest więc możliwość dowolnego kształtowania stosunków majątkowych między małżonkami. Jeżeli w pierwszej kolejności chcą Państwo uzyskać orzeczenie o separacji, to w tym momencie przestania obowiązywać Państwa ustrój wspólności majątkowej i jak najbardziej mogą Państwo podzielić majątek wspólny – przyznając wszystko jednemu z małżonków.
W orzeczeniu określającym separację, sąd może orzec także obowiązek alimentacyjny – zarówno na Pani rzecz, jak i na rzecz dzieci. W przypadku śmierci i prawomocnie orzeczone separacji powstaje skutek taki sam jak przy orzeczeniu rozwodu – małżonek, który żyje, nie jest w kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłym, a więc nie dochodzi do dziedziczenia ustawowego po zmarłym małżonku.
Proponuję więc, aby z uwagi na separację faktyczną – brak prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego – złożyli Państwo pozew w tym zakresie do sądu.
Chcesz rozwodu ale mąż szantażuje cię finansowo? Czy sąd może orzec alimenty dla ciebie i dzieci jeszcze przed lub w trakcie rozwodu? Jak napisać taki wniosek? Opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika