Jak występuje się o separację?

Na czym polega separacja i czym różni się od rozwodu?

Separacja – co do procedur jej przeprowadzania – niewiele różni się od rozwodu. Pozew wnosi się do sądu okręgowego, ustalonego według właściwości miejscowej ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania stron (współmałżonków), jeżeli chociaż jedno z nich nadal tam (w tym samym okręgu) zamieszkuje. Wszystko odbywa się według następującego schematu: pozew – postępowanie pojednawcze – rozprawa – wyrok.

Zasadnicza różnica miedzy separacją a rozwodem jest taka, że rozwód – po jego orzeczeniu – wywołuje nieodwracalne skutki prawne, zaś separacja niejako zawiesza trwanie małżeństwa i może zostać w każdym czasie zniesiona. A więc zasadniczy cel tych instytucji jest inny: rozwód ma rozwiązać ostatecznie małżeństwo; separacja zaś doprowadzić do takich skutków jak rozwód z możliwością powrotu do stanu sprzed jej orzeczenia.

Nawet przesłanki podstawowe, chociaż są oparte na braku tych samych trzech czynników (więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej), nie są do orzeczenia separacji wymagane, czyli rozkład tych więzi nie musi był trwały. Wystarczy, że przestaną istnieć. Zawsze też przy orzekaniu sąd będzie brał pod uwagę dobro małoletnich dzieci. Sąd swój wyrok oprze wyłącznie o przedłożone dowody, dobrze więc zacząć je gromadzić, aby nie pozwolić na ustalenie podstawy wyrokowania niezgodnej z rzeczywistością i niekorzystnej z Pani punktu widzenia.

Zobacz również: Co się należy żonie w separacji?

Postępowanie o separację a obowiązek alimentacyjny 

W toku postępowania o separację warto zwrócić uwagę na sposób orzekania o winie, gdyż rzutuje to na obowiązek alimentacyjny względem Pani. Warto więc rozważyć możliwość nieczekania na ruch procesowy drugiej strony, ale samodzielnego działania, tj. wystąpienia z pozwem o separację lub rozwód z możliwością równoczesnego wnioskowania o alimenty, podział majątku i inne istotne kwestie.

Udowodnienie przez Panią winy męża daje podstawę do orzeczenia separacji lub rozwodu z winy męża. Należy jednak pamiętać, że przed sądem wszystkie fakty wymagają nie tyle stwierdzenia, co udowodnienia, dlatego potrzebny jest w tym zakresie solidny materiał dowodowy.

Wniosek o separację

We wniosku należy podać dokładne dane dotyczące wnioskodawców, czyli obojgu małżonków. Określenie stron następuje przez podanie ich imion, nazwisk, zawodu i aktualnego adresu.

W sytuacji, jeśli będzie Pani żądać przesłuchania świadków, należy podać dokładnie ich imiona i nazwiska oraz aktualne adresy. Ma to wpływ na prawidłowe wezwanie ich na rozprawę. Należy też określić, na jaką okoliczność świadkowie powinni zostać przesłuchani.

Uzasadniając wniosek o separację, należy opisać okoliczności, które skłoniły Panią do podjęcia decyzji o separacji.

W uzasadnieniu wniosku o separację należy zawrzeć informację o liczbie, wieku i płci wspólnych dzieci, stosunków majątkowych i sytuacji zarobkowej obojga małżonków.

Do wniosku o separację dołącza się:

• odpis aktu małżeństwa oraz jego kopię;
• kopię wniosku;
• odpisy oraz kopie aktów urodzenia niepełnoletnich dzieci małżonków;
• wszelkie istotne dokumenty w sprawie: jeśli wnioskodawca stara się o zwolnienie od kosztów sądowych lub przyznanie adwokata z urzędu – stosowny wniosek; do wniosku o zwolnienie od kosztów należy dołączyć zaświadczenia o dochodach, odcinki renty/emerytury, osoby bezrobotne – zaświadczenia z urzędu pracy, osoby pobierające zasiłki z opieki społecznej – odpowiednie decyzje o przyznaniu świadczeń.

Koszty sądowe separacji

Zgodnie z art. 26 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę stałą w kwocie 600 złotych pobiera się od pozwu o separację. Jeżeli sąd wyda wyrok w pełni zgodny z Pani żądaniem, wówczas małżonek będzie zmuszony zwrócić Pani koszty postępowania. Zawsze może Pani wraz z pozwem o separacją złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów. Jeżeli sąd nie zwolni Panią z kosztów, wówczas konieczne będzie uiszczenie opłaty sądowej w kwocie 600 zł.