Uzyskanie rozwodu bez obecności na sprawie rozwodowej

Przesłuchanie stron postępowania rozwodowego

Zgodnie z treścią art. 299 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.): „Jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron”. Dowód z przesłuchania stron jest dowodem posiłkowym, dopuszczalnym tylko wtedy, gdy nie można istotnych dla sprawy okoliczności wyjaśnić innymi dowodami, a w szczególności dowodami z dokumentów i zeznaniami świadków

.

Jeśli wszystkie istotne dla sprawy okoliczności zostały wyjaśnione nie tylko zeznaniami świadków, ale i dokumentami, to prowadzenie przez sąd dowodu z zeznań jest zbędne, a nawet niedopuszczalne (zob. wyrok SN z 18.08.1982 r., I CR 258/82, Legalis). Inaczej mówiąc, uprawnienie sądu wynikające z art. 299 in fine aktualizuje się jedynie wówczas, jeżeli sąd uzna, że dotychczasowe rezultaty przeprowadzonego postępowania dowodowego nie świadczą o wyjaśnieniu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a ponadto strony złożyły wniosek o przeprowadzenie tego dowodu. Zaniechanie więc przez sąd II instancji zarządzenia przeprowadzenia uzupełniającego dowodu z przesłuchania stron nie dowodzi naruszenia art. 299 K.p.c., jeśli w ocenie tego sądu fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały już wyjaśnione (zob. wyrok SN z 08.12.2000 r., I CKN 1129/99, Legalis), a także wówczas, gdy strony nie zgłosiły stosownego wniosku dowodowego. Nie ulega wątpliwości, że z komentowanego przepisu nie wynika obowiązek sądu przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron, w razie odmówienia wartości dowodowej dokumentom złożonym przez stronę (zob. wyrok SN z 10.11.1998 r., I PKN 425/98, Legalis).

Postępowanie rozwodowe

Mając jednak na uwadze charakter i przedmiot postępowania rozwodowego, przesłuchanie stron podczas rozprawy rozwodowej jest obligatoryjne – sąd musi przesłuchać strony i zapytać, czy są pewne, że chcą uzyskać rozwód. Jeżeli sprawa ma zakończyć się na pierwszym postępowaniu, to sąd na tym postępowaniu przesłucha strony i obecność każdego z małżonków jest obowiązkowa. Jeżeli więc przedmiot sprawy nie jest sporny, a małżonkowie są zgodni co do uzyskania rozwodu, sprawa zakończy się zapewne na pierwszym postępowaniu, gdzie małżonkowie muszą być obecni – w celu przesłuchania. Jeżeli jednak między stronami jest spór – rozpraw zapewne będzie więcej i strony będą przesłuchane.

Proszę więc obserwować, czy córka otrzyma zawiadomienie, czy wezwanie na rozprawę. Jeśli to będzie wezwanie – jej stawiennictwo będzie obowiązkowe w celu przesłuchania. Mimo wszystko, z uwagi na charakter postępowania rozwodowego, konieczne jest stawienie się na rozprawie, albowiem sąd musi przesłuchać małżonków – nie ma więc możliwości uzyskania rozwodu bez stawienia się na rozprawę.