Czy lepiej złożyć wniosek o separację czy rozwód?

Wybór między rozwodem a separacją

Decyzja w zakresie wyboru między rozwodem a separacją musi należeć do Pani. Niestety nikt tej decyzji za Panią nie podejmie.

Nie ma także reguły – bowiem zasadniczo żądzą się tymi samymi zasadami.

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczące rozwodu

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej K.r.o.):

„Art. 56. § 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.”

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczące separacji

Z kolei zgodnie z art. 61¹ K.r.o.:

„§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków.”

Problemem może okazać się Pani zdrada, jeśli mąż o niej wie.

Negatywne przesłanki separacji

W art. 61¹ § 2 K.r.o. zostały określone negatywne przesłanki separacji. Mimo istnienia zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci albo z innych względów (niż dobro wspólnych małoletnich dzieci) orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Do kręgu wspólnych małoletnich dzieci małżonków należą dzieci: pochodzące od obojga małżonków, przysposobione przez tych małżonków, a także przez jedno z nich w trybie określonym w art. 115 § 3 K.r.o., pochodzące od jednego z małżonków, a przysposobione przez drugiego z nich i dzieci pozamałżeńskie, których pochodzenie od małżonków zostało ustalone w sposób i na podstawie obowiązujących przepisów. Zasadnie w literaturze przedmiotu wyklucza się z tego grona pełnoletnie dzieci (niezależnie od wielkości i intensywności niesienia im pomocy bądź opieki ze względu na stan zdrowia) oraz dziecko poczęte, lecz jeszcze nie urodzone, małoletnie dzieci jednego z małżonków oraz dzieci faktycznie wychowywane przez małżonków.

Druga z negatywnych przesłanek separacji ustanowiona w art. 61¹ § 2 K.r.o. – jeżeli w sprawie zachodzi – skutkuje, że orzeczenie separacji jest niedopuszczalne po ustaleniu, że jest ono sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, i to niezależnie od tego, czy i które z małżonków ponosi winę rozkładu małżeństwa i czy pozwany małżonek także żąda separacji, czy też kwestionuje zasadność jej orzeczenia. Orzekanie na tej podstawie wymaga skonkretyzowania zasady, która w następstwie uwzględnienia powództwa zostałaby naruszona. Oddalenie bowiem powództwa ze względu na sprzeczność orzeczenia separacji z zasadami współżycia społecznego nie stwarza stanu prawomocności materialnej. Zmiana okoliczności może prowadzić do usunięcia istniejącej przeszkody i uwzględnienia powództwa. Sam upływ czasu może być czynnikiem kształtującym wszystkie lub niektóre elementy objęte stanem rzeczy w chwili zamknięcia rozprawy w poprzedniej prawomocnie zakończonej sprawie (art. 316 § 1 K.p.c.). Przepisy o separacji nie zawierają zakazu orzekania separacji na żądanie małżonka wyłącznie winnego rozkładu (por. zasadę rekryminacji – art. 56 § 3 K.r.o.). Może być zatem uwzględnione żądanie orzeczenia separacji, z którym występuje małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, pomimo braku zgody małżonka niewinnego.

To samo dotyczy rozwodu.

Kto nie może żądać rozwodu czy separacji?

Nie może ani rozwodu, ani separacji żądać osoba winna rozpadu pożycia małżeńskiego. W tym wypadku za takową winę może być uznana zdrada.

Niemniej dodatkowo argumentem jest dziecko.

Sąd będzie musiał zbadać, czy rozwód nie wpłynie negatywnie na jego dobro. W tym celu zostanie powołany biegły psycholog, a jego opinia będzie zasadniczo dla sądu wiążąca.

Komu przypadnie opieka nad dzieckiem w razie rozwodu czy separacji?

To komu przypadnie opieka nad dzieckiem w razie rozwodu czy separacji nie jest zależne od winy rozpadu pożycia, ale od tego z kim dziecko ma lepszy kontakt, więzi. A to też bada psycholog, więc groźbami męża nie musi się Pani przejmować.

Jednak zarówno rozwód, jak i separacja przysporzy Pani zasadniczo tych samych problemów i to samo trzeba wykazać, aby dowieść, że między małżonkami nie ma już więzi.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »